Smederevska tvrđava
Smederevsku tvrđavu je podigao poslednji despot Srbije Đurađ
Branković, po njoj nazvan Smederevac, na ušću reke Jezave u
Dunav u drugoj četvrtini XV veka (od 1428.-1439 godine).
Cela tvrđava je podignuta za 11 godina. Tvrđava je po svom tipu
klasično vodeno (opkoljena je Dunavom i Jezavom, a sa juga veštačkim
šancem koji povezuje dve reke) ravničarsko utvrđenje što je čini
jedinstvenom u srpskoj srednjovekovnoj arhitekturi, a za uzor prilikom
gradnje uzet je Carigrad i njegovi bedemi.
Po želji mecabg, ušetaćemo u tvrđavu.
Prema svojoj površini od 10ha 41a 14m2˛ (11,3272ha prema merenjima
predstavlja jednu od najvećih tvrđava u Evropi i najveću tog tipa.
Ima osnovu raznokrakog trougla (550m x 502m x 400m u čijem je
severnom temenu je smešten manji raznokraki trougao koji formira tzv.
Mali Grad, dok ostatak utvrđenja čini tzv. Veliki grad.
Snaga smederevskih bedema pokazala se prilikom osmanlijskih opsada,
da bi ih Osmanlije konačno osvojile predajom grada bez borbe 1459.
godine, što je predstavljalo i formalni kraj despotovine Srbije. Sjajan
dizajn utvrđenja može se videti na osnovu činjenice da na njoj, od
okončanja srpske gradnje sredinom XV veka i osmanlijskog dodavanja
četiri artiljerijske kule 1480. godine, nije učinjena nikakva prepravka sve
do kraja njene vojne upotrebe u drugoj polovini XIX veka, nakon što je,
sa još nekoliko utvrđenja, 1867. godine predata knezu Srbije Mihailu
Obrenoviću.
Tvrđava je pretrpela značajna razaranja tokom svetskih ratova od
bombardovanja i eksplozija, ali je i pored toga zadržala svoju
monumentalnost.
Danas je Veliki grad mahom u ruševinama i izložen zubu vremena, dok
su na prostoru Malog Grada izvedeni konzervatorski i restauratorski radovi
čime mu je donekle vraćen pređašnji izgled.
Cela tvrđava se od 1946. godine nalazi pod zaštitom države.
Poslednji autentični srednjovekovni srpski dvor, Mali grad je često
poprište kulturnih i sportskih manifestacija, a tokom Smederevske
jeseni on postaje kulturna prestonica Smedereva i mesto
održavanja mnogobrojnih predstava i koncerata.
Kakav li pogled imaju smederevski golubovi odozgo?